تاجریزی دارویی در موطن خود گیاهی چند ساله و درختچه ای است و ساقه های آن چوبی می باشد. در مناطق سردسیر، گیاهی علفی و یک ساله می باشد.منشأ تاجریزی دارویی استرالیا و نیوزلند گزارش شده است و در عرض جنوبی 35 تا 46 درجه جغرافیایی، گسترش دارد. این گیاه، اغلب در حاشیه جنگل ها و سواحل سنگی دریاها می روید. ریشه آن مخروطی است و دارای انشعاب های متعددی است و در شرایط نامناسب انشعاب های (ریشه های فرعی) فراوانی تولید می کند.ارتفاع ساقه متفاوت بوده و به اوضاع اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد و بین 100 تا 150 سانتیمتر است. ممکن است ارتفاع بعضی از اکوتیپ ها به 200 تا 250 سانتیمتر هم برسد. ساقه مستقیم، استوانه ای شکل و کم و بیش چوبی است. ساقه های جوان حاوی مقدار زیادی آب هستند و مقدار آن به 65 درصد می رسد. برگ ها نیزه ای شکل، متناوب، به طول 35 تا 40 سانتیمتر و به پهنای 20 تا 30 سانتیمتر است. در طول برگ، بازوها و انشعاب های ظریفی دیده می شود. گل ها به طول 20 تا 25 و به قطر 3 تا 5 سانتیمترند. گل ها به رنگ بنفش تیره به صورت مجتمع در یک خوشه متراکم وجود دارند (در هر خوشه، 1 تا 18 گل دیده می شود).میوه از نوع سته است و از اوایل تشکیل به رنگ سبز، سپس به رنگ لیمویی و وقتی کاملا برسد، نارنجی رنگ دیده می شود. میوه ها حاوی تعداد زیادی بذر می باشند. سطح میوه صاف، براق و کم و بیش بیضی شکل است. بذرها به شکل عدس و به رنگ قهوه ای تیره یا قهوه ای روشن است که پوشش آن اسکلروییدی و سخت می باشد. وزن هزار دانه، 2/1 تا 9/1 گرم است.پیکر رویشی تاجریزی دارویی، به واسطه داشتن «پزودو آلکالوییدهای ترپنویید» (گلیکو آلکالویید) در صنایع داروسازی اهمیت فراوانی دارد. از مهمترین مواد موثره این گیاه می توان از «سولاسونین» و «سولامارگین» نام برد.هر دو ماده یاد شده تحت عنوان «سولاسودین» نامیده می شوند که از استروییدهای بسیار ارزشمند هستند. مقدار «سولاسودین» در برگ ها 1 تا 7/1 درصد، در ساقه 5/0 تا 1/0 درصد، در میوه کاملاً رسیده 5/2 تا 5/3 درصد است. مقدار مواد موثره در گیاهان جوان، بیش از گیاهان مسن است.پیکر رویشی گیاه باید از فاصله 35 تا 45 سانتیمتری از سطح زمین، برداشت شوند. در این حالت، مقدار متوسط «سولاسودین» در پیکر رویشی، 8/0 تا 2/1 درصد است.دوره رویشی گیاه به توجه به شرایط اقلیمی محل رویش (اعم از عوامل ادافیک یا کلماتیک) متفاوت بوده و معمولاً بین 220 تا 250 روز است. بذرها تا 5 الی 6 سال از کیفیت رویشی مناسبی برخوردارند و 14 تا 21 روز پس از کاشت شروع به سبز شدن می کنند. رشد اولیه گیاه بسیار کند است و معمولاً پس از 65 تا 80 روز می توان نشاءها را به زمین اصلی منتقل نمود. 30 تا 35 روز پس از انتقال نشاءها به زمین اصلی، رشد گیاه سریع می شود. گل ها به تدریج ظاهر می شوند و از اواخر بهار (خرداد) تا قبل از بروز سرما، همچنان روی گیاه مشاهده می شوند.از شروع گلدهی تا رسیدن میوه ها، 84 تا 105 روز به طول می انجامد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
